Van niemand die ik ken, afgezien van zéér directe familie, heb ik ooit een echt gepland bezoek aan hun graf gebracht, en al helemaal niet naar graven van meer familieleden van eender wie dan van Vincent van Gogh. Hoewel, in 1996 bezocht ik in Parijs de graven van Jim Morrison en Oscar Wilde op Cimetière du Père-Lachaise. Bezoek aan de eerste was zeer zeker gepland, die aan de tweede een bijzondere bijkomstigheid, net als die aan Gay-Lussac, en aan anderen van wie ik me de naam niet meer voor de geest kan halen, maar wel te vinden weet in het fotoboek dat ik van die vakantie maakte, gefotografeerd in zwart-wit, en waarachtig zelf afgedrukt.
De ontdekking dat de bed and breakfast die wij halverwege vakantie- en thuisadres reserveerden op nog geen tien kilometer van de begraafplaats van Auvers-sur-Oise af lag, deed mij volharden dan toch het graf van Vincent en Theo van Gogh ook te bezoeken. Dat bleek geen slecht besluit. Op de zeer rustige en zonnige ochtend van 5 augustus 2017 stonden wij aan het eenvoudige graf van de van Goghs. Daar kwam ik op het woord "graf-fie": de huidige neiging zichzelf te fotograferen – de selfie – gecombineerd met de licht morbide voorkeur te willen vastleggen iemands graf bezocht te hebben; een tronie met tegel, zal ik maar zeggen.
Hoewel bij het bezoek aan Vincent en Theo het thuisadres zich al in Leiden bevond, had ik op dat moment nog geen weet van de verschillende familieleden van hen die op nog geen kilometer daarvan begraven liggen, op Begraafplaats Groenesteeg, in 1813 gesticht op een bolwerk bij, jawel, de Groenesteeg. Deze voor mij recente ontdekking motiveerde me om tijdens een judoles van zoonlief, in de nabijgelegen dojo, deze begraafplaats te bezoeken.
Bijzonder mag deze begraafplaats zonder meer heten, helemaal in het licht van het feit dat nota bene moeder Anna van Gogh-Carbentus er begraven ligt, evenals 10 andere bloedverwanten van Vincent. Daarbij valt op dat, gezien de bekendheid van zoon Vincent, de grafsteen van moeder behalve bescheiden ook betrekkelijk ononderhouden lijkt. Mogelijk wegens het regenachtige weer was de tekst nauwelijks te lezen en moest ik afgaan op de grafnummering en was ik er zelfs al ongemerkt aan voorbij gelopen; bescheiden inderdaad, maar dat maakt dit graf niet minder boeiend (voor een geschiedsbeschrijving lees deze uitgebreide PDF).
Dat boeiende geldt eigenlijk voor de hele Begraafplaats Groenesteeg: een mooi park eigenlijk, geen platte dodenakker maar een heuvelachtig bolwerk vol begroeiing, waaronder een enorme, reuze grote, rode beuk. En behalve van historisch belang is de begraafplaats nog relevant vanwege het in 2018 geplaatste DANK Monument, ter nagedachtenis van zij die hun lichaam beschikbaar hebben gesteld aan de wetenschap.
